Dostępność pustki skalnej

Wprowadzenie

Podczas hydratacji anhydrytu powstający gips powoduje wzrost ogólnej objętości ośrodka skalnego, zwanego pęcznieniem. Zjawisko to prowadząc do licznych naprężeń tworzących się w skale gipsowo-anhydrytowej skutkuje tworzeniem się licznych deformacji, w tym podnoszenia się warstwy skalnej i formowania się pod jej powierzchnią pustek skalnych. 

Pustki skalne cechują się między innymi różną wielkością, zmiennym kształtem w planie, zróżnicowaną dostępnością tej pustki dla człowieka oraz liczbą wejść do środka. Dla rozwoju również są istotne takie parametry, jak: kierunek kompresji, miąższość odspojonej warstwy skalnej, a także to jak bardzo ona się podniosła (patrz rysunek poniżej).  

schemat dostepnosci pustki

Czy to jest jaskinia?

Podczas prac rozpoznawczych wszelkiego rodzaju pustek skalnych istotne jest rozpoznanie możliwości wejścia do środka przeciętnego rozmiaru człowieka, po to aby określić, które pustki mogą być nazwane jaskiniami z hydratacji. Mówiąc już o jaskini możemy promować badane obiekty jako obiekty turystyczne o znacznie większej wartości, tak jak to jest w przypadku jaskiń z hydratacji w Walkenried. W miejscu tym pośród lasów Gór Harz możemy spacerować pomiędzy niespotykanej urody obiektami przyrodniczymi, jakimi są jaskinie powstające podczas przejścia anhydrytu w gips. Tutaj niemieccy przyrodnicy i lokalni mieszkańcy nadali niezwykłe imiona każdej z form takie, jak: Leśna Kuźnia, czy Kościół Krasnoludów.
W klasyfikacji jaskiń w Dingwall podobnie, jak w Piskach na Ukrainie zastosowano granicę 30 cm, dla minimalnego rozwarcia wejścia do wewnętrznej pustki. Poza tym niezależnie od tej wartości zwrócono uwagę na to w jakim stanie jest wejście do komory, czy może nie ma różnego rodzaju obwaleń, głazów uniemożliwiających penetrację lub zwężeń niemożliwych do pokonania. Również przyjrzano się rozmiary wnętrza, i sytuacji gdy były one za małe, aby mógł być tam człowiek, taka pustka skalna nie mogła być już jaskinią.

Jaskinie z hydratacji w Dingwall

Poniżej znajdują się formy morfologiczne z wewnętrzną pustką skalną uznane przez autorów jako jaskinie z hydratacji. 

Forma nr 1

Lokalizacja: centralna część stanowiska,
Współrzędne GPS: 
Wejście do jaskini: 
Azymut wejścia do jaskini:
Ocena dostępności: 

Forma nr 2

Lokalizacja:
Współrzędne GPS: 
Wejście do jaskini: 
Azymut wejścia do jaskini:
Ocena dostępności:

Forma nr 5

Lokalizacja:
Współrzędne GPS: 
Wejście do jaskini: 
Azymut wejścia do jaskini:
Ocena dostępności:

Forma nr 6

Lokalizacja:
Współrzędne GPS: 
Wejście do jaskini: 
Azymut wejścia do jaskini:
Ocena dostępności: